Biz sülh tələb edirik!
Biz, postsovet məkanından və ona qonşu bölgələrdən sülh tərəfdarı olan bir qrup insan, ərazilərimizdə bitməyən müharibələrdən və artan imperialist rəqabətdən yorulmuş halda, Azərbaycanın Ermənistana son genişmiqyaslı hücumunu müşahidə etdikdən sonra hiddətlə doluyuq. Son hadisələr, eləcə də Rusya Federasiyasının Ukraynaya davam edən hücümü və Qırğızıstan və Tacikistan arasında sərhədyanı ərazilərdə yenidən başlayan hərbi toqquşmalar təkcə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində deyil, həm də postsovet məkanındakı bütün digər münaqişələrdə gələcəkdə mümkün eskalasiya ilə bağlı ciddi narahatlıqlar oyadır.
İki gün ərzində Ermənistana qarşı həyata keçirilmiş son hücum, münaqişənin hər iki tərəfindən yüzlərlə insanın həyatına son qoymuş, Ermənistanın mülki infrastrukturunda ciddi dağıntılar törətmiş, minlərlə insanı köçkün vəziyyətinə salmış, iki dövlət və xalq arasında uçurumu daha da dərinləşdirmişdir. Biz, davam edən müharibəyə qarşı israrlı səsimizi ucaldırıq.
İki il əvvəl baş vermiş İkinci Qarabağ müharibəsi, erməni və azərbaycanlı cəmiyyətlərin hələ də yaralarını sağalda bilmədiyi və dərin düşmənçilik vəziyyətində qaldığı, dağıdıcı təcrübə idi. Rəsmilər nəhayət başa düşməlidirlər ki, hərbi vasitələr münaqişəni həll edə bilməz, sadəcə olaraq iki ölkə arasındakı uçurumu dərinləşdirə və daha çox zorakılıq və insan ağrısına səbəb ola bilər. Biz, zorakılığı dayandıran 15 sentyabr tarixli atəşkəsi alqışlayır, yeni bir gərginlik və ya zorakılıq olmadan danışıqlar masasına daimi olaraq qayıdılmasını tələb edirik.
Azərbaycan tərəfi başa düşməlidir ki, hərbi təcavüzlə “nəqliyyat dəhlizləri” açıla bilməz, sülh müqaviləsi bağlana bilməz. Bu cür gözləntilər, gündəlik həyatı bu “dəhlizlər”lə keçəcək insanlar üçün qəbuledilməzdir, çünki onlar hər iki tərəfdən sərhədyanı əhalinin bir-biri ilə əməkdaşlıq etməsinə imkan verməyəcək. Heç kim sülhə məcbur edilə bilməz. Ermənistan rəsmiləri də öz növbəsində 30 ildən artıqdır ki, onların sərt danışıqlar mövqeyinin vurduğu zərəri, o cümlədən yüz minlərlə azərbaycanlının öz yurdundan didərgin düşməsini, güzəştə getməkdən və münaqişəni vaxtında həll etməkdən imtina etmələrini qəbul etməlidir.
Bağlı qapılar arxasında “vasitəçiliklə” aparılan və münaqişənin təsirinə məruz qalan insanların yaşayış və insani ehtiyaclarını müzakirə etməyən danışıqlar uğursuzluğa məhkumdur. Dövlətlərarası danışıqlar üçün ən yaxşı vasitəçilər hər iki ölkənin qeyri-dövlət sülhyönümlü/sülhqurucu icmalarıdır ki, onlar öz mübahisələrini aradan qaldırmaq və öz ölkələrindəki antaqonist mövqelərə malik digər insanlar arasında dialoqları asanlaşdırmaqda böyük təcrübəyə malikdirlər.
Biz Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində baş verən proseslərin və sülh proseslərinin Ukraynadakı müharibənin dinamikası ilə açıq şəkildə bağlılığını görürük. Ukraynadakı ölümcül müharibə geniş regionda böyük qeyri-sabitliyə səbəb olub. Bu, bir daha sübut edir ki, zorakılıq daha çox zorakılıq yaradır. Heç bir münaqişənin hərbi həlli yoxdur və insan həyatı mütləq dəyərdir. Dövlət adamlarının bizi nəyə inandırmağa çalışmağından asılı olmayaraq yeganə prioritet, hər zaman mümkün olan qeyri-hərbi diplomatik həllər olmalıdır. Dövlətlərin problemləri qeyri-zorakı yollarla həll etmək və insan təhlükəsizliyini təmin etməkdə göstərdiyi acizliyə və ya istəksizliyə artıq dözmək olmaz.
Sovet İttifaqı dağılandan bəri biz onillərcə zorakılıq yaşadıq. Ukrayna, Rusiya, Ermənistan, Azərbaycan, Tacikistan və Qırğızıstan ərazilərində mütəmadi olaraq təkrarlanan müharibələrdən əziyyət çəkməyə davam edirik. Biz Moldova-Dnestryanı, Gürcüstan-Abxaziya və Gürcüstan-Cənubi Osetiya münaqişələrini yenidən açmaq cəhdlərindən dərin narahatıq. Ukrayna ərazisində NATO ilə Rusiya Federasiyası arasında qarşıdurma ilk növbədə Ukraynada yaşayan insanların, eləcə də Rusiyanın Ukraynaya bitişik vilayətlərinin sakinlərinin həyatı bahasına gedir. Üstəlik, hər gün yüzlərlə Ukrayna və Rusiya hərbçisi öldürülür.
Mövcud vəziyyət davam etsə, Avrasiyanın müxtəlif bölgələrində davam edən və təkrarlanan müharibələr daha çox insanın həyatına son qoyacaq böyük regional və ya qlobal müharibəyə çevriləcək.
Bunu qəbul edə bilmərik! Biz sülhə çağırmırıq - sülh tələb edirik! Biz hökumətlərdən güc tətbiq etməməyi və insan təhlükəsizliyini əsas götürən diplomatik həll yollarının həqiqi axtarışında olmağı, insanlararası təmaslara və sülh quruculuğuna müdaxiləni dayandırmağı və onlara dəstək verməyi tələb edirik.
Biz, rəsmi danışıqlarda iştirak edən beynəlxalq aktorlardan tələb edirik ki, münaqişənin təsirinə məruz qalan insanların səsinin eşidilməsini, xalqlararası danışıqları və insanların təhlükəsizliyi məsələlərini, ən azı rəsmi danışıqlar prosesi ilə eyni səviyyədə olmasını təmin etsinlər.
18.09.2022 Bəyanata qoşulmaq üçün bizə tam adınızı, ölkənizi və peşənizi postsovietpeace@gmail.com ünvanına göndərin.
İmzalar:
Flora Ghazaryan, Armenia/Austria, historian
Nazrin Gadimova, Azerbaijan/Turkey, conflict studies researcher
Katya Korableva, Russia, social researcher
Lilit Gizhlaryan, Armenia
Marina Danoyan, Finland, peacebuilding practitioner
Vadim Romashov, Finland, peace researcher
Sevil Huseynova, Azerbaijan/Germany, social researcher
Diana Yayloyan, Russia/Armenia, researcher in conflict studies
Mete Ulutaş, Turkey, anthropologist
Leon Aslanov, UK
Ivan Nikolovski, Austria/North Macedonia, Political Science scholar
Dunja Milenkovic, Austria, medievalist
Shirin Tumenbaeva, Kyrgyzstan/Austria, political scientist
Lala Darchinova, Azerbaijan, Feminist Peace Collective
Sevinj Samadzade, Azerbaijan, Feminist Peace Collective
Saadat Abdullazade, Azerbaijan, Feminist Peace Collective
Burcu Becermen, Turkey, Interpreter
Arpi Bekaryan, Armenia, journalist
Rustam Ismayilbayli, Azerbaijan, activist
Zakir Bayramov, Azerbaijan, human rights activist
Rovshan Mammadli, Azerbaijan, student
Nika Musavi, Georgia/Azerbaijan, journalist
Samir Akhundzada, Azerbaijan, historian
Samira Alakbarli, Azerbaijan,Social and Political Science Researcher
Toghrul Abbasov, Azerbaijan, social researcher
Hermine Virabian, Armenia/Georgia, journalist
Laman Orujova, Azerbaijan, economist
Samad Shikhi, Azerbaijan, writer
Nışan Güreh, Turkey, Nor Zartonk Activist
Ayaz Shirinov, Azerbaijan, designer
Emel Kurma, Turkey, rights defender
Farid Ismayilov, Azerbaijan, journalist
Lilit Dabagian, Kyrgyzstan, independent researcher
Aliheydar Aliyev, Azerbaijan, student/activist
Ali Malikov, Azerbaijan, LGBTQ+ activist
Elvin Jabizadeh, Azerbaijan, Filmmaker
Loghman Gasimov, Azerbaijan, doctor
Philip Gamaghelyan, Armenia/USA, peace and conflict scholar
Sergey Rumyansev, Azerbaijan/Germany, sociologist
Atuf Guliyev, Azerbaijan, student
Polad Gulushov, Azerbaijan, economist
Keti Kapanadze, Georgia, restaurant manager
Zarina Sanakoeva, South Ossetia, peace activist
Josh Nadeau, Georgia/Canada, dialogue practitioner and researcher
Zamira Abbasova, Netherlands, peace activist
Eva Gabrielian, Canada, attorney
Tamara Atayan, France, biochemist/pharmacologist
Karine Ter-Gabrielyan,
Rita Ohanyan, Armenia, chemistry teacher
Husik Ghulyan, Armenia, independent scholar
Leyli Gafarova, Azerbaijan, filmmaker
Naila Dadash-zadeh, Azerbaijan, artist
Gunel Movlud, Azerbaijan, writer/member of PEN
Darin Morsel, Georgia, Photographer
Artsrun Pivazyan, Armenia, activist
Eric Rubenz, USA, business owner
Arnold Aleverdian, USA, peacebuilder/PhD student
Anahit Aslanyan, Armenia
Ani Paitjan, Armenia, journalist
Agabeg Simonian, Armenia, videographer
Anna Leontyeva, Armenia/Russia, policy researcher
Araz Baghirov, Azerbaijan, social researcher
Mikail Mamedov, USA, PhD Historian
Shushanna Tevanyan, Armenia, graduate of University of San Diego, Kroc School of Peace Studies
Sofia Manukyan, Armenia, researcher- environmentalist
Margarita Tadevosyan, Armenia/USA, Peace and Conflict Resolution, scholar practitioner
Martin Boyadgian, Finland, Architect
Irakli Kokhtashvili, Georgia, accountant
Stepan Danoyan, Armenia, Radio-engineer, Armenia
Irina Danoyan, France/Armenia, Supply Planner
Asya Ghazaryan, Finland/Armenia, Economist
Leyla Jafarova, Azerbaijan, anthropologist
Hakob Karapetyan, Armenia, journalist
Aynur Abutalibova, Baku, Azerbaijan, Graphic Designer
Hamida Giyasbayli, Azerbaijan, Peaceworker
Gunay Kazimli, Azerbaijan/Italy, Data analyst
Eviya Hovhannisyan, Armenia, anthropologist
Sona Dilanyan, Armenia
Vlada Baranova, Russia, sociolinguist
Mehmet Muslimov, Russia, linguist
Anastasiia Melkonian, Russia/Armenia, teacher\
Todar Baktemir, Russia/Armenia/Israel, journalist
Norayr Olgar, Turkey, Nor Zartonk, Activist
Sayat Tekir, Turkey, Nor Zartonk, Activist
Alexis Kalk, Turkey, Nor Zartonk, Activist
Oxana Karpenko, Russia, sociologist
Mariam Pesvianidze, Georgia, film director
Hovhannes Tumanyan, Armenia/USA, musician
Ayla Azizova, Azerbaijan/The Netherlands, Architect
Arifa Kapba, Abkhazia, journalist
Ali Hamidian, Iran, Youth Activist
Diego Ardouin, Argentina, Bright Garden Voices Activist
Nurzada Sadyrbekova, Kyrgyzstan, Activist
Clare Bath, USA, student/activist
Sabina Aliyeva, Azerbaijan/The Netherlands, dutch council for refugees
Afiaddin Mammadov, Azerbaijan, Democracy 1918 Movement, politician
Joshgun Gafarov, Azerbaijan, Baku city, Political activist
Denis Agamalyan, Russia, Insurance Company
Petar Parvanov, Bulgaria, archeologist
Giyas Ibrahim, Azerbaijan, political activist
Tinay Mushdiyeva, Azerbaijan, researcher
Andrea Mansoorian, United States, Graduate Student
Samson Martirosyan, Armenia, journalist
Ofelya Aliyeva, Azerbaijan, International Development and Cooperation scholar
Arpy Manusyan, Armenia, sociologist, researcher
Mariam Khalatyan, Armenia, Sociologist
Nvard Margaryan, Armenia, researcher
Rufat Demirov, North Macedonia, PhD International Relations
Markus Sattler, Germany, geographer
Armen Ohanyan, President of PEN Armenia
Philipp Pankraz, Austria, Sound engineer, Musician
Mirabbos Khikmatilloev - Uzbekistan/Hungary, Data Analyst/Researcher
Lusine Kharatyan, Armenia, cultural anthropologist and writer
Ari Hadjian, Argentina-Armenia, Architect
Chirkova Natal'ya, Russia, freelance
Leyla Hasanova, Azerbaijan, gender researcher
Muhammet Mazı, Turkey/Austria, PhD History
Lilit Ghazaryan, Armenia, activist
Patricia Neruta, Moldova/ Portugal, Political Science and International Relations Student
Harutyun Sargsyan, Armenia, QA
Amassia Niziblian, Armenia. Artist
Vilen Danielyan, Armenia, Project manager
Dilnovoz Abdurazzakova, Uzbekistan/ Austria PhD student Economics
Sahila Jabbarova, Azerbaijan, Translator, Researcher, Student
Chirkinyan Anna, Russia, dentist
Akhundov Ravan, Azerbaijan, student
Karim Agayev, Azerbaijan, Psychologist
Mirkamran Huseynli, Azerbaijan, Researcher
Gohar Shahnazaryan, Armenia, sociologist
Ani Tuniyants, Armenia, QA Engineer
Anna Ohanyan, USA/Armenia, Professor of Political Science, mother of three children
Said Alimirzoev, The Netherlands, Dj/Promoter
Olga Brednikova, sociologist
Toghrul Valiyev, Azerbaijan, economist
Vusal Khalilov, Azerbaijan, researcher
Durna Safarova, Azerbaijan, journalist, and filmmaker
Xaqani Hass, Turkey-Azerbaijan, poet-writer
Mammad Azizov, Azerbaijan, war studies researcher
Emil Novruzov, Azerbaijan, factory worker
Giorgi Iskandar, Belgium, Tourism
Mariam Yeghiazaryan, Armenia, an earthling, independent journalist, documentary filmmaker
Melanie Goushian, USA, student
Samira Suleymanova, Azerbaijan/Russia/Turkey, philologist
Giorgi Gotua, Georgia, social researcher
Lele Jobava, Georgia, journalist/peace activist
Veronika Aghajanyan, Armenia, project manager
Nijat Eldarov, Azerbaijan, researcher
Günel Mamedova, Russia/Wales/Azerbaijan, historian, art manager
Veronika Pfeilschifter, Germany, social scientist at Institute for Caucasus Studies Jena
Oleksandra Nenko, Helsinki, University of the Arts
Eldar Haji, Azerbaijan
Aram Amirbekian, Armenia, journalist
Tural Ismayil-zadeh, Turkey, Researcher
Valeriia Soloveva, Russia/Finland, Peace, Mediation and Conflict Research Student
Suriya Talibova, Azerbaijan/The Netherlands, philologist
Anna Dasjan, Azerbaijan/The Netherlands, social worker
Nigar Amrah, Azerbaijan, student
Anna Nikoghosyan, Armenia, feminist scholar and activist
Karén Karslyan, Armenia/USA, writer, Chairman of Peace Committee of PEN Armenia
Alexander Sicheneder, Germany, Political Science Student
Arpi Balyan, Armenia, cultural anthropologist, artist, activist
Karl Lebt, Germany/ Ukraine/ Azerbaijan, lawyer
Sanay Yaghmur, Azerbaijan, feminist activist
Bahruz Samadov, Azerbaijan, researcher
Armen Harutyunyan, Armenia, architect
Gumru Aliyeva, Azerbaijan, political scientist and feminist activist
Elnara Gulieva, Russia, analyst
Aytən Fərhadova, Azerbaijan/Georgia, journalist
Havva Hazer, Turkey, housewife
Mariam Hovsepyan, Armenia / Germany, Finance consultant
Anastasiia Danilova, Moldova, GENDERDOC-M
Ezo Özer, Turkey, journalist
Yasmin Bashirova, US/Azerbaijan, tech specialist, pro-peace activist
Ümit Kıvanç, Turkey, documentary filmmaker and journalist
Ekaterina Chigaleichik, Russia, anthropologist
Vafa Hanlar, Azerbaijan/Aorearoa, Insights Analyst
Kevork Oskanian, England, Lecturer in Comparative Politics, University of Exeter
Kamran Kazımi, Azerbaijan, programmer
Lilit Abrahamyan Empson Armenia/ Switzerland, psychiatrist
Arpine Papikyan, Armenia/Germany, PhD candidate
Lala Aliyeva, Azerbaijan, documentary filmmaker
Müge Yamanyılmaz, Turkey, civil society worker
Akın Birdal, Turkey, human rights defender
Amrah Tahmazov, Azerbaijan, political activist
Sascha B. Garibyan, Germany/Armenia, Investor
Ivleyeva Darya, Russia, logistician
Nil Delahaye, Turkey, activist
Anna Cieślewska, Poland/Georgia, a social anthropologist,
Shujaat Ahmadzada, the United Kingdom, researcher
Sabina Rahimova, Azerbaijan, activist
Tina Hakobyan,USA,accountat receivables
Bondarenko Olesya, russia, c# developer
Semra Somersan. Sociologist retired Assoc Prof
Yıldız Önen, Turkey, political scientist
Natia Natsvlishvili, Georgia, architectural historian
Ela Nuroğlu, France/Turkey, musician in Collectif Medz Bazar
Anna Sukiassian, Armenia/The Netherlands, Political Science Student
Karim Maiche, Finland, researcher
Özdeş Özbay, Türkiye, radyo programcısı
Karine Ghazaryan, Armenia, AML specialist
Sopio Gogsadze, Georgia
Alexandra Ramsay, Finland, historian, teacher
Vafa Naghiyeva, Azerbaijan, feminist activist
Lili Nazarov, Georgia, LGBTQI+ rights activist
Turkay Gasimli, Azerbaijan/Italy, historian
Thijs Korsten, Netherlands/Germany, researcher
Gillet Thierry, France, chef d'entreprise
Aliya Hagverdi, Azerbaijan/Estonia, editor
Jonas Korfhage, Germany/Georgia
Daniel Tahmazyan, Armenia/Germany, Student MA Modern History University of Jena
Sidney Pruß, Germany, Student BA Ernährungswissenschaften (Nutritional Science) University of Jena
Polina Ivanova, Germany/Armenia, historian
Bruno Lefort, Finland, researcher
Rossen Djagalov, Bulgaria, university teacher
Aysel Aziziva, Azerbaijan, journalist
Fethiye Çetin, Turkey, Avukat
Valentina Gevorgyan, Armenia, researcher
Pelin Buzluk, Turkey, writer (member of PEN)
Luciana Minassian, Assistant to Legal aspects of Armenian Genocide course, University of Buenos Aires, Law School, Armenian Lawyers from Argentina
Sergeeva Anna, Russia, student
Arakelyan Gayane, Finland, teacher of drawing and drafting, Аракелян Гаянэ, Финляндия, учитель рисования и черчения
Samuel Halton, Ireland/ USA, Conflict Studies Researcher
Rovshana Orujova, Azerbaijan/ Germany, social scientist
Heghine Grigoryan, digital marketing specialist
Anahit Baghdasaryan, Armenia
Gevorg Kehyan, Humanitarian at International Rescue Committee
Simon Garibyan, Country Georgia/USA, PhD scholar
Sabrina Bellenzier Georgia / Italy artist and curator
Tahmina Musayeva, Azerbaijan, linguist
Vagif Kazim, Azerbaijan, Programmer
Tudor Uscoi, România/Germany, worker
Lusine Kosakyan, Armenia, Peace Activist
Gaga Gvenetadze, Georgia, PhD Student
Hasmik Sargsyan, Armenia/Germany, PhD student/researcher in linguistics
Marek Jandák, Czech Republic, historian
Rasim Mirzayev, Scientist, Managing director of the cultural and scientific association EuroKaukAsia, Germany
Fidan Hasanova, Germany/Azerbaijan, Programmer
Raffi Joe Wartanian, USA/Armenia, educator, writer, organizer
Chinara Majidova, Azerbaijan, Artist
Leyla Alamova, Azerbaijan, student
Laura Luciani, Belgium/Italy, researcher at Ghent Institute for International and European Studies
Nona Shahnazarian, Armenia, a social anthropologist
Patrick Barakat, USA, Marketing Account Manager
Christina Soloyan, Armenia
Sina Kazym, Azerbaijan, teacher
Ali Rahimli / Azerbaijan / Data analyst
Aya Salmenkorva, Finland, MA
Raffi Niziblian, Canada/Armenia, Creative & Strategic Communications Director
Bashir Kitachayev, Azerbaijan\Dagestan, journalist, photographer
Iskandar Ding, China/UK, linguist
Morgan Caillet - France - EurasiaPeace Founder / Peacebuilding Researcher
Yervand Yeghiazaryan, Russia
Haji Zeynalli, Azerbaijan, writer, researcher
Hasmik Tonapetyan, Armenia, Communications Specialist
Karen Tonoyan, Armenia, waiter
Michael Gulyan, Armenia (Feminist, Femlibrary)
Rövşən Rəsulov, Azərbaycan, Mühəndis (engineer)
Roza Hovhannisyan, Armenia
Liza Partsvania, Georgia, International Relations Student
Irina Antonyan-Izraelyan, born in Baku, iving in NY city, US, PTa
Nikita Allgire, United States, PhD Student
Yurii Sheliazhenko, Ukraine, Ukrainian Pacifist Movement
Linda Sartor, USA, Retired professor
Patrick Morger, via savosa paese 4a, 6942 Switzerland
Andrei Trubceac - peacebuilding adviser, nonviolent activist (UA/MD/DE)
Mustafa Aslan, Turkey/Germany, historian PhD
Mehraj Aliyev, Azerbaijan, Researcher
İrfan Kuzu, Türkiye, Artist
Karin Utas Carlsson, Sweden, peace activist, retired physician
Sezgin Rustamov, Azerbaijan, political activist
Ramil Babayev, Azerbaijan, PhD student in Sociology
Latif Mamedov, Azerbaijan, English tutor
Ahmad Ismayilov, Azerbaijan, student
Zhala Bayramova, Azerbaijan, Human Rights Lawyer
Sedulla Rzayev, Azerbaijan, civillian and student
Vugar Bakhshalizade, Azerbaijan, Journalist and Political Analyst
Artoghrul Alishbayli, Netherlands, doctoral researcher in neurosciences
Tatiana Fiodorova, Moldova, artist
Nigar Arabli, Azerbaijan, Analyst
Ramil Zamanov, Czech Republic/Azerbaijan, PhD researcher and Lecturer at Charles University
Lilit Shahverdyan, Armenia, journalist
Teemu Matinpuro, Finland, executive director of Finnish Peace Committee
Umid Alishov, Azerbaijan, Bartender
Laurence Broers, United Kingdom, researcher and practitioner
Agustin Demirdjian, Argentina, Economist
Marit Cremer, Germany, Soziologist
Emmanuel Van Elverdinghe, Belgium, researcher and lecturer
Azer Guliyev, Azerbaijan, Mechanical engineer
Abdulmelik Alkan, Turkey/Georgia, Phd, University of Georgia, Founder of Caucasusreference.net Modern Political Dictionary of Caucasus
Amrah Tahmazov, Azerbaijan, Political Activist
Vafa Naghiyeva, Azerbaijan, feminist
Rasul Mursalov, Azerbaijan, political activist
Javid Akhmedov, Azerbaijan, International Relations expert
© 2022